Στρες και πεπτικό σύστημα
Στρες και πεπτικό σύστημα Κάθεσαι στην κίνηση, καθυστερείς για μια σημαντική συνάντηση, παρακολουθείς τα λεπτά να περνούν βασανιστικά. Ο υποθάλαμος σας, ένας μικροσκοπικός πύργος ελέγχου στον εγκέφαλό σας, αποφασίζει να στείλει την εντολή: Στείλτε τις ορμόνες του στρες!
Αυτές οι ορμόνες του στρες είναι οι ίδιες που πυροδοτούν την απόκριση του σώματός σας «πάλη ή φυγή». Η καρδιά σας χτυπά, η αναπνοή σας επιταχύνεται, το πεπτικό σας αναστατώνεται και οι μύες σας έτοιμοι για δράση. Αυτή η απόκριση σχεδιάστηκε για να προστατεύει το σώμα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης προετοιμάζοντάς σας να αντιδράσετε γρήγορα. Αλλά όταν η απόκριση στο στρες συνεχίζει να πυροδοτείται, μέρα με τη μέρα, θα μπορούσε να θέσει την υγεία σας σε σοβαρό κίνδυνο.
Όταν ακούμε τη λέξη στρες οι περισσότεροι από εμάς σκέφτονται το ψυχικό στρες, που αφορά θέματα που μας πιέζουν συναισθηματικά, όπως η απώλεια εργασίας, οικονομικά προβλήματα, χωρισμός, κ.ά. Όμως επιπρόσθετα του συναισθηματικού στρες, οποιαδήποτε κατάσταση απειλής της επιβίωσης ή απότομη αλλαγή καθιστούν επίσης στρες για τον οργανισμό. Έτσι υπάρχει το χημικό στρες, που είναι η έκθεση σε τοξικούς παράγοντες, μεταβολικό στρες, όπως η έλλειψη ζωτικών συστατικών, βιολογικό στρες όπως η έλλειψη ξεκούρασης, κ.ά.
Το χρόνιο στρες έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες για την υγεία, επηρεάζοντας αρνητικά ολόκληρο το σώμα: το ανοσοποιητικό σύστημα, το καρδιαγγειακό, το πεπτικό, το νευροενδοκρινικό και το κεντρικό νευρικό σύστημα και οδηγώντας και στην εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων.
Κατά τη διάρκεια του στρες η πέψη αναστέλλεται. Μετά το στρες η πεπτική δραστηριότητα αυξάνεται. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την υγεία του πεπτικού συστήματος και να προκαλέσει έλκη.
Το νευρικό σύστημα του εντέρου μερικές φορές αναφέρεται ως “δεύτερος εγκέφαλος”. Βασίζεται στον ίδιο τύπο νευρώνων και νευροδιαβιβαστών που υπάρχουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα (τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό). Από τη στιγμή που θα εισέλθει η τροφή στο στομάχι, οι νευρώνες της πεπτικής οδού δίνουν σήμα στα μυϊκά κύτταρα για να ξεκινήσει η σύσπαση του εντέρου ώστε να κινηθεί η τροφή και να διασπαστεί σε θρεπτικά συστατικά.
Την ίδια στιγμή, το νευρικό σύστημα του εντέρου χρησιμοποιεί τους νευροδιαβιβαστές,
όπως η σεροτονίνη για να επικοινωνεί και να αλληλεπιδρά με το κεντρικό νευρικό σύστημα. Ο άξονας εγκεφάλου-εντέρου εξηγεί γιατί οι ερευνητές ενδιαφέρονται να κατανοήσουν πώς το ψυχολογικό ή το κοινωνικό στρες προκαλεί προβλήματα στο γαστρεντερικό. Όταν ένα άτομο αγχώνεται με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του μηχανισμού πάλης ή φυγής, η πέψη επιβραδύνεται ή σταματά. Αυτό γίνεται ώστε το σώμα να μετακινήσει όλη την ενέργεια για να αντιμετωπίσει την επικείμενη απειλή.
Για αυτό σε περιπτώσεις όπως οι δημόσιες ομιλίες, το στρες μπορεί να επιβραδύνει την πέψη, να προκαλεί πόνο και άλλα συμπτώματα. Τα προβλήματα του γαστρεντερικού μπορεί να εντείνουν το άγχος και την ανησυχία.
Διαταραχές του γαστρεντερικού
Όταν το στρες ενεργοποιεί το μηχανισμό πάλης ή φυγής στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αυτό επηρεάζει το πεπτικό σύστημα ως εξής:
- Γίνεται σύσπαση του οισοφάγου
- Αυξάνονται τα οξέα στο στομάχι, που οδηγούν σε δυσπεψία
- Αίσθημα ναυτίας
- Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
Το άγχος μπορεί επίσης να δυσκολέψει την κατάποση τροφών ή να αυξήσει την ποσότητα του αέρα που καταπίνεται, γεγονός που αυξάνει το ρέψιμο, το αέριο και το φούσκωμα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, το στρες μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος και του οξυγόνου στο στομάχι. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα κράμπες, εμφάνιση φλεγμονής ή την αλλαγή στην ισορροπία των βακτηρίων του εντέρου. Όλα αυτά συμβάλλουν σε διαταραχές του γαστρεντερικού. Οι διαταραχές αυτές είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, τα έλκη στομάχου, η γαστροοιοσοφαγική παλινδρόμηση.
Τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στα συμπτώματα του στρες;
Η σύνδεση μεταξύ των μικροβίων του εντέρου και της συναισθηματικής μας ευεξίας είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένη καλά εδραιωμένη. Το άγχος επηρεάζει το μικροβίωμά μας, τον μικροβιακό κόσμο στο έντερό μας και αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που χειροτερεύει τις κρίσεις άγχους και στρες.
Σύμφωνα με πολλές έρευνες, ορισμένα στελέχη προβιοτικών βακτηρίων μπορούν να αλλάξουν τη συναισθηματική μας κατάσταση και την ανταπόκρισή μας στο άγχος. Φαίνεται ότι η κατανάλωση προβιοτικών και πρεβιοτικών ανατρέπει τη βλάβη που προκαλείται από το άγχος και τροφοδοτεί και καλλιεργεί τα καλά βακτήρια στο έντερο.
Μάλιστα, βρέθηκε ότι δύο προβιοτικά στελέχη (Lactobacillus acidophilus και Bifidobacterium longum) σε συνδυασμό, έδειξαν σημαντικές βελτιώσεις στα συμπτώματα του στρες. Οι κλινικές δοκιμές δίνουν λόγο να είμαστε πολύ ελπιδοφόροι για τον μελλοντικό ρόλο των προβιοτικών στη διαχείριση του στρες και της ψυχικής ευεξίας. Ωστόσο, χρειάζεται ακόμη περαιτέρω κλινική έρευνα υψηλής ποιότητας.
*Η καθοδήγηση για την επιλογή των συμπληρωμάτων διατροφής, που είναι κατάλληλα για τις δικές σας ανάγκες καλό είναι να γίνει σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό σας.
της Στέλλας Μπανούση
ΠΗΓΗ: naturanrg 138o www. naturanrg.gr
PHOTO: pixabay